Ngày nay, điện thoại thông minh đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống của con người, và trẻ em cũng không ngoại lệ. Việc sử dụng điện thoại mang lại nhiều lợi ích cho trẻ như truy cập thông tin, học tập, giải trí,… Tuy nhiên, việc dùng điện thoại quá mức có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý và sự phát triển toàn diện của trẻ. Cùng Trung tâm anh ngữ cho bé Kids&Us tìm hiểu nhé.
1/ Tầm quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe và phát triển toàn diện cho trẻ
Trẻ em là thế hệ tương lai của đất nước, do đó việc bảo vệ sức khỏe và phát triển toàn diện cho trẻ là vô cùng quan trọng. Việc đảm bảo trẻ có môi trường sống lành mạnh, được học tập và vui chơi đầy đủ sẽ giúp trẻ phát triển tốt nhất về cả thể chất và tinh thần.
Thực trạng sử dụng điện thoại của trẻ em:
- Trẻ em sử dụng điện thoại ngày càng phổ biến, với thời gian sử dụng trung bình nhiều giờ mỗi ngày.
- Nhiều trẻ sử dụng điện thoại để chơi game, xem video, lướt mạng xã hội,… mà không có sự kiểm soát của người lớn.
- Việc sử dụng điện thoại ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý và sự phát triển toàn diện của trẻ.
Việc dùng điện thoại quá mức gây ra nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như phát triển tâm lý của của trẻ như các vấn đề về mắt, rối loạn giấc ngủ, béo phì, ảnh hưởng đến hệ thần kinh,… tâm lý dễ bị kích động, lo âu, trầm cảm, giảm khả năng tập trung,… Từ đó tác động tiêu cực đến sự phát triển toàn diện như khả năng học tập, kỹ năng vận động.
2/ Thời điểm trẻ không nên sử dụng điện thoại
2.1/ Trước khi bé đi ngủ
Khi trẻ sử dụng điện thoại trước khi đi ngủ, ánh sáng màn hình có thể ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ của họ. Một nghiên cứu của American Medical Association đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại có khả năng kích thích não bộ và ức chế sản xuất melatonin – hormone giúp điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ. Kết quả là, trẻ khó có thể vào giấc ngủ và giấc ngủ của họ không sâu và không đủ.
Trước khi bé đi ngủ, ba mẹ có thể gợi ý những hoạt động khác để giúp trẻ thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ. Ví dụ, có thể đọc sách trước khi đi ngủ, nghe nhạc nhẹ hoặc thực hiện những bài tập thở và yoga giúp thúc đẩy sự thư giãn và giấc ngủ của trẻ.
2.2/ Trong lúc trẻ đang học tập
Trẻ “dính” điện thoại trong quá trình học tập có thể có những tác động tiêu cực đến khả năng tập trung và hiệu suất học của trẻ. Khi trẻ dành quá nhiều thời gian cho điện thoại, bé bị phân tâm bởi thông báo, tin nhắn, hoặc trò chơi điện tử. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tập trung của trẻ và làm giảm hiệu quả học tập.
Để tạo ra môi trường học tập không có điện thoại, ba mẹ phải xây dựngh một không gian riêng cho bé chỉ dành phục vụ việc học tập trong nhà. Trong không gian này, trẻ không được phép sử dụng điện thoại và các thiết bị điện tử khác. Đồng thời, có thể thiết lập quy định về việc dùng điện thoại trong thời gian học tập và khuyến khích trẻ tập trung vào công việc học.
2.3/ Trong thời gian ăn uống
Việc vừa ăn vừa cho trẻ sử dụng điện thoại dễ khiến trẻ bị mất tập trung, điều này dẫn đến bé dễ bị nghẹn, sặc thức ăn. Ngoài ra, một nghiên cứu của Đại học Birmingham, Anh cho thấy trẻ em sử dụng điện thoại trong khi ăn có xu hướng ăn nhiều thức ăn nhanh và đồ ngọt hơn.
Để hạn chế việc dùng điện thoại trong lúc ăn uống, ba mẹ nên thường xuyên ngồi ăn cùng bé tạo ra bầu không khí vui vẻ, đầm ấm, khuyến khích các thành viên trong gia đình trò chuyện với nhau trong bữa ăn để xây dựng thói quen lành mạnh. Biến bữa ăn thành một khoảng thời gian để gắn kết gia đình.
2.4/ Trong các hoạt động ngoại khóa
Tham gia vào các hoạt động ngoại khóa mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ, từ việc rèn luyện kỹ năng xã hội đến thúc đẩy sự sáng tạo và khám phá. Tuy nhiên, khi trẻ sử dụng điện thoại trong các hoạt động ngoại khóa, họ có thể bị cô đơn, mất tương tác xã hội và bỏ lỡ những cơ hội học hỏi và trải nghiệm thực tế.
Có nhiều hoạt động ngoại khóa mà trẻ có thể tham gia mà không phụ thuộc vào điện thoại. Ví dụ, trẻ có thể tham gia vào các câu lạc bộ, đội nhóm thể thao, khám phá thiên nhiên hoặc tham gia các hoạt động tình nguyện. Những hoạt động này sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, rèn luyện sự sáng tạo và khám phá thế giới xung quanh một cách tích cực.
3/ Lợi ích của việc hạn chế trẻ sử dụng điện thoại
- Phát triển tư duy và trí tưởng tượng: Sử dụng điện thoại quá mức có thể ảnh hưởng đến khả năng tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề của trẻ. Khi hạn chế sử dụng điện thoại, trẻ có nhiều thời gian hơn để tham gia các hoạt động kích thích tư duy như đọc sách, vẽ tranh, chơi trò chơi sáng tạo,… Một nghiên cứu của Đại học Wisconsin-Madison cho thấy trẻ em thường xuyên đọc sách có khả năng tư duy phản biện và sáng tạo tốt hơn những trẻ dành nhiều thời gian sử dụng điện thoại.
- Tăng cường kỹ năng xã hội: Khi hạn chế sử dụng điện thoại, trẻ có nhiều cơ hội hơn để giao tiếp trực tiếp với bạn bè, gia đình và cộng đồng. Khuyến khích bé tham gia các hoạt động xã hội giúp trẻ phát triển các kỹ năng quan trọng như giao tiếp, lắng nghe, hợp tác và giải quyết mâu thuẫn.
- Bảo vệ sức khỏe và thị lực: Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại có thể gây hại cho mắt, dẫn đến cận thị, loạn thị và các bệnh về mắt khác. Khi hạn chế sử dụng điện thoại, trẻ có nhiều thời gian hơn để tham gia các hoạt động ngoài trời, giúp tăng cường sức khỏe và thị lực.
- Khuyến khích hoạt động vận động và thể chất: Khi hạn chế sử dụng điện thoại, trẻ có nhiều thời gian hơn để tham gia các hoạt động thể thao, vui chơi ngoài trời,… Hoạt động vận động giúp trẻ phát triển thể chất, tăng cường sức đề kháng và cải thiện sức khỏe tinh thần. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ em từ 5 đến 17 tuổi nên dành ít nhất 60 phút mỗi ngày cho các hoạt động thể chất có cường độ từ trung bình đến mạnh.
4/ Cách thực hiện hạn chế sử dụng điện thoại cho trẻ
4.1/ Thiết lập quy định và giới hạn thời gian sử dụng
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thiết lập quy định và giới hạn thời gian sử dụng điện thoại có thể có ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe và phát triển của trẻ. Theo một nghiên cứu của American Academy of Pediatrics, trẻ em dưới 18 tháng tuổi nên được giới hạn sử dụng màn hình điện tử hoàn toàn, trong khi trẻ từ 2 đến 5 tuổi nên giới hạn thời gian sử dụng màn hình cho mục đích giải trí thành một giờ mỗi ngày. Đối với trẻ từ 6 tuổi trở lên, việc giới hạn thời gian sử dụng điện thoại đối với các hoạt động giải trí và màn hình điện tử cũng được khuyến khích.
4.2/ Tạo ra môi trường không có điện thoại
Để hạn chế sự phụ thuộc vào điện thoại, việc tạo ra một môi trường không có điện thoại trong gia đình và trường học có thể giúp trẻ em tập trung hơn vào các hoạt động khác. Một nghiên cứu của Journal of Child Psychology and Psychiatry đã chỉ ra rằng việc giảm bớt thời gian sử dụng điện thoại ở nhà có thể giúp cải thiện sự chú ý và hiệu suất học tập của trẻ.
4.3/ Thúc đẩy hoạt động thay thế và sở thích khác
Thay vì dành nhiều thời gian cho điện thoại, việc thúc đẩy trẻ em tham gia vào các hoạt động thay thế và sở thích khác cũng là một cách hiệu quả để hạn chế sử dụng điện thoại. Ví dụ, các hoạt động ngoại khóa như thể thao, nghệ thuật, âm nhạc hoặc kỹ năng sống có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội và tự tin mà không cần phải dựa vào thiết bị điện tử.
Để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho trẻ em, việc hạn chế thời gian sử dụng điện thoại là hết sức quan trọng. Nhớ rằng, quá nhiều thời gian dành cho công nghệ có thể cản trở sự trải nghiệm thực tại của trẻ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như tạo ra mối nguy hiểm về tình trạng an toàn. Hãy cùng chung tay hướng dẫn và giáo dục trẻ em về việc sử dụng điện thoại một cách cân nhắc và cẩn thận, để chúng ta có thể xây dựng một môi trường sống lành mạnh và an toàn cho thế hệ tương lai.
