Ba mẹ vẫn nghĩ rằng phương pháp giáo dục đe dọa là muốn tốt cho con, để con nghe lời mình, tuy nhiên kết quả đa phần hoàn toàn ngược lại. Và về lâu dài, kiểu giáo dục này còn gây ra những hậu quả khó lường. Cùng Trung tâm anh ngữ cho bé Kids&Us tìm hiểu chi tiết.
1/ Giáo dục trẻ bằng phương pháp đe dọa là gì?
Giáo dục trẻ bằng phương pháp đe dọa là sử dụng sự sợ hãi để kiểm soát hành vi của trẻ. Cha mẹ hoặc người lớn có thể sử dụng những lời đe dọa, hình phạt hoặc trừng phạt để khiến trẻ làm theo ý họ. Một số ví dụ về phương pháp đe dọa bao gồm:
Đe dọa bằng lời nói: “Nếu con không nghe lời, mẹ sẽ đánh con!”, “Con không được phép xem tivi nữa!”, “Con sẽ bị cô giáo mắng cho xem!”.
Hình phạt thể xác: Đánh đập, tát, véo tai, …
Trừng phạt: Cấm trẻ làm những việc trẻ thích, tước đoạt quyền lợi, …
Hù dọa: Dùng những câu chuyện đáng sợ, những hình ảnh ghê rợn để khiến trẻ sợ hãi.
2/ Hậu quả của việc giáo dục trẻ bằng phương pháp đe dọa
2.1/ Trẻ trở nên thiếu tự tin, dễ xung đột với người khác
Bị đe dọa và đánh mắng từ bố mẹ có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho sự phát triển của trẻ. Khi trẻ thường xuyên bị chỉ trích và phạt một cách nghiêm khắc, họ có thể phát triển một hình ảnh tiêu cực về bản thân, dẫn đến sự thiếu tự tin. Thiếu tự tin này có thể làm cho trẻ khó thể hiện bản thân tích cực, khó mở lòng với người khác và thiếu các kỹ năng xã hội cần thiết để xây dựng mối quan hệ lành mạnh.
Ngoài ra, việc bị đối xử một cách thô bạo và bất công có thể khiến trẻ có xu hướng phản kháng và đấu tranh chống lại quyền lực. Điều này có thể biểu hiện qua xung đột và hành vi tiêu cực với người khác, không chỉ trong gia đình mà còn ở trường học và các môi trường xã hội khác.
Cuối cùng, có thể khiến trẻ có xu hướng chống đối và xung đột với quyền lực. Điều này có thể biểu hiện qua hành vi xung đột và tiêu cực với người khác, không chỉ trong gia đình mà còn ở trường học và các môi trường xã hội khác. Trẻ em cần được nuôi dưỡng trong một môi trường an toàn và được hỗ trợ để phát triển tính cách và các kỹ năng sống cần thiết.
2.2/ Xuất hiện vấn đề về tâm lý
Việc bị đe dọa và chịu đựng hành vi lạm dụng từ cha mẹ có thể khiến trẻ phát triển một loạt vấn đề tâm lý và hành vi. Trẻ có thể cảm thấy sợ hãi và lo lắng khi phải bày tỏ cảm xúc hoặc phản kháng, vì sợ rằng hành động của họ sẽ có những hậu quả nghiêm trọng từ người nhà. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ chấp nhận chịu đựng đau khổ một mình thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ.
Khi trẻ không biết cách tự bảo vệ hoặc thiếu khả năng tự vệ, chúng có thể trở thành mục tiêu dễ dàng cho bắt nạt. Bởi vì những đứa trẻ này thường không phản kháng hoặc tự bảo vệ, kẻ bắt nạt cảm thấy có thể hành động mà không phải đối mặt với hậu quả. Điều quan trọng là tạo điều kiện cho trẻ em một môi trường an toàn, nơi chúng có thể học cách xây dựng lòng tự trọng và kỹ năng xử lý xung đột một cách tích cực.
2.3/ Tâm lý trẻ trở nên cực kỳ nhạy cảm
Bị đe dọa và đánh mắng từ bố mẹ thường xuyên có thể khiến trẻ trở nên cực kỳ nhạy cảm với môi trường xung quanh. Những trẻ này có thể phát triển lòng ghét bỏ đối với môi trường ồn ào hoặc căng thẳng, nơi chúng cảm thấy không an toàn và liên tục căng thẳng. Điều này có thể dẫn đến mong muốn được ở một mình, nơi chúng cảm thấy có thể tránh xa sự căng thẳng và không bị đánh giá hoặc tổn thương.
Sự ảnh hưởng này đối với trẻ nhỏ có thể kéo dBị đe dọa và bị mắng từ bố mẹ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ. Khi trẻ thường xuyên bị chỉ trích và phạt một cách nghiêm khắc, họ có thể phát triển một cảm giác tự ti về bản thân, dẫn đến sự thiếu tự tin. Thiếu tự tin này có thể làm cho trẻ khó thể hiện bản thân một cách tích cực, khó mở lòng với người khác và thiếu các kỹ năng xã hội cần thiết để xây dựng mối quan hệ lành mạnh.
2.4/ Tính cách trở nên điềm đạm, nhưng khi bộc phát sẽ rất gay gắt
Tính cách của một người có thể được mô tả là dễ chịu ở một mức độ tương đối, nhưng khi gặp các tình huống kích thích, họ có thể trở nên hung hăng. Thường xuyên bị bố mẹ đe dọa và mắng mỏ có thể tạo ra một tâm lý phòng vệ ở trẻ em, khiến chúng trở nên kiên nhẫn để tránh xung đột. Tuy nhiên, việc liên tục gặp phải các tình huống kích thích có thể làm tích tụ căng thẳng và cảm xúc tiêu cực.
Khi không còn thể hiện sự nhẫn nại, trẻ có thể phản ứng mạnh mẽ và hung hăng. Điều này cho thấy rằng trẻ không học được cách xử lý cảm xúc một cách lành mạnh và có thể phản ứng quyết liệt khi cảm thấy bị đe dọa hoặc góc cạnh.
2.5/ Thiếu cảm giác an toàn, ít phụ thuộc vào gia đình, chuyện gì cũng không muốn nói với gia đình
Không phải vì trẻ không muốn lắng nghe, mà vì không tin tưởng gia đình có khả năng giúp đỡ, nghĩ rằng bố mẹ không thể giải quyết, chỉ trách móc bản thân mình. Bố mẹ thường xuyên đe dọa và đánh mắng có thể khiến trẻ không cảm thấy an toàn và ổn định trong chính gia đình mình. Trẻ trở nên ít phụ thuộc vào gia đình và không muốn chia sẻ vấn đề cá nhân với bố mẹ hoặc người thân trong gia đình.
Điều này không phải bởi trẻ không muốn được lắng nghe, mà bởi trẻ không còn tin tưởng rằng gia đình có khả năng hoặc sẵn lòng giúp đỡ mình. Thay vào đó, trẻ có thể tự trách móc bản thân và cố gắng giải quyết mọi vấn đề một mình, mà không tìm kiếm sự hỗ trợ cần thiết.
3/ Thay thế phương pháp đe dọa bằng phương pháp giáo dục tích cực
- Giao tiếp cởi mở và tôn trọng: Cha mẹ nên trò chuyện với trẻ về hành vi của trẻ một cách cởi mở và tôn trọng.
- Giải thích hậu quả của hành vi: Giúp trẻ hiểu được hậu quả của hành vi sai trái một cách logic và dễ hiểu.
- Khuyến khích hành vi tốt: Khen ngợi và động viên trẻ khi trẻ có hành vi tốt.
- Đặt ra quy tắc rõ ràng: Cha mẹ nên đặt ra những quy tắc rõ ràng và nhất quán về hành vi của trẻ.
- Làm gương cho trẻ: Cha mẹ nên là tấm gương tốt cho con cái bằng cách thể hiện hành vi tích cực.
Việc giáo dục trẻ là một quá trình lâu dài và cần sự kiên nhẫn, kiên trì. Cha mẹ nên tránh sử dụng phương pháp đe dọa vì nó có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho trẻ. Thay vào đó, hãy áp dụng phương pháp giáo dục tích cực để giúp trẻ phát triển toàn diện.
